Các cơ chế bảo vệ sự đồng ý của chủ thể dữ liệu đối với thỏa thuận xử lý dữ liệu cá nhân theo hợp đồng cấp quyền người dùng cuối và gợi mở cho Việt Nam

Abstract

Trong thời đại công nghệ hiện nay, việc sử dụng các chương trình phần mềm máy tính hay các ứng dụng di động hoặc truy cập vào bất kì một trang web đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống của mỗi người. Tuy nhiên, để được sử dụng các dịch vụ đó, người dùng cuối phải nhấp vào nút “Đồng ý” với toàn bộ điều khoản được quy định trong hợp đồng cấp quyền người dùng cuối (EULA) do bên cung cấp dịch vụ soạn thảo. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến nhiều bất cập trong quyền đồng ý của người dùng cuối. Do đó, nhằm đưa các cơ chế phù hợp để bảo vệ quyền đồng ý của người dùng cuối tại Việt Nam đối với thỏa thuận xử lý dữ liệu cá nhân trong EULA, bài nghiên cứu đã phân tích và đánh giá các vấn đề liên quan đến quyền đồng ý của chủ thể dữ liệu, đặc biệt là quy định pháp luật về quyền đồng ý của chủ thể dữ liệu trong Quy định chung về bảo vệ dữ liệu (GDPR) tại Liên minh Châu Âu và Nghị định 13/2023/NĐ-CP tại Việt Nam. Đồng thời, để làm rõ những vấn đề bất cập trong quyền đồng ý của người dùng cuối khi giao kết EULA, bài nghiên cứu đã thông qua bản chất của EULA là một loại hợp đồng theo mẫu và vừa là một loại hợp đồng điện tử. Bên cạnh đó, không chỉ đưa các minh chứng thực tế về sự hạn chế trong quyền đồng ý của người dùng cuối khi giao kết EULA mà bài nghiên cứu còn được tiến hành một cuộc khảo sát với quy mô 310 mẫu về mối quan tâm của người dùng cuối đối với việc giao kết EULA. Trước những vấn đề trên, bài nghiên cứu cũng đã đề cập và phân tích các quy định pháp luật của một số quốc gia trên thế giới về việc bảo vệ quyền đồng ý của người dùng cuối trong EULA, từ đó đúc kết và tham khảo các điểm tiến bộ của các quy định đó. Cuối cùng, bài nghiên cứu đưa ra những cơ chế hiện nay đang được đề xuất trên thế giới để bảo vệ quyền đồng ý của người dùng cuối trong khi giao kết EULA và đưa ra hướng gợi mở cho Việt Nam áp dụng cho phù hợp.”