Ứng dụng mô hình lực hấp dẫn trong việc nghiên cứu các yếu tố vĩ mô ảnh hưởng đến xuất khẩu của Việt Nam với Mỹ, Trung Quốc và Nhật Bản

Abstract

Xuất khẩu đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế và xã hội của một quốc gia, để tận dụng tiềm năng thương mại đó, việc đánh giá những yếu tố có ảnh hưởng đến thị trường xuất khẩu là cần thiết. Bài nghiên cứu này tập trung vào ứng dụng mô hình lực hấp dẫn để điều tra cách các yếu tố vĩ mô như GDP, dân số, khoảng cách địa lý, độ mở thương mại và tỷ giá hối đoái ảnh hưởng đến giá trị xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ, Trung Quốc và Nhật Bản trong giai đoạn từ 2000 đến năm 2022. Nghiên cứu sử dụng mô hình lực hấp dẫn và tiến hành phân tích thống kê mô tả, ma trận tương quan để hiểu mối quan hệ giữa các biến, sau đó các ước lượng mô hình bao gồm Pooled - OLS, FEM và REM được áp dụng để xem xét tác động của các biến đến giá trị xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ , Trung Quốc và Nhật Bản. Các kiểm định lựa chọn và kiểm định khuyết tật mô hình được thực hiện và khắc phục bằng mô hình FGLS để đảm bảo tính đúng đắn của phân tích. Kết quả cho thấy rằng, tất cả các biến, ngoại trừ GDP bình quân đầu người, đều có ý nghĩa thống kê và có tác động hiệu quả đến giá trị xuất khẩu. Hàm ý chính sách bao gồm việc sử dụng chính sách tỷ giá linh hoạt, tận dụng hiệp định thương mại đã ký kết, nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ, nghiên cứu thị trường và phân tích nhu cầu, tăng cường xúc tiến thương mại, nâng cao năng lực cạnh tranh, hỗ trợ doanh nghiệp, và đặt mục tiêu phát triển xuất khẩu bền vững.