Mối quan hệ giữa chính sách cổ tức và quản trị lợi nhuận của các công ty niêm yết tại Việt Nam: xem xét vấn đề đại diện và hạn chế tài chính

Abstract

Bài nghiên cứu được thực hiện với mục tiêu tìm hiểu mối quan hệ giữa chính sách cổ tức và quản trị lợi nhuận của các công ty niêm yết tại Việt Nam từ năm 2014 đến năm 2023. Điểm nổi bật của bài nghiên cứu là việc xem xét đồng thời tác động của cả vấn đề đại diện và rào cản tài chính đối với mối quan hệ trên. Để đo lường quản lý lợi nhuận, biến phụ thuộc được xác định qua các chỉ số dồn tích tùy ý theo mô hình của Haribar và Collins (2002) và McNichols (2002). Xem xét đến biến độc lập, chính sách cổ tức được phân tích dựa trên ba yếu tố chính: tỷ suất cổ tức, tình trạng phân phối cổ tức, quy mô thanh toán cổ tức. Các biến kiểm soát cũng được đưa vào mô hình nghiên cứu, bao gồm tỷ lệ tự tài trợ, đòn bẩy tài chính, tỷ lệ lợi nhuận biên, tỷ số thanh toán hiện hành, và tỷ lệ tài sản hữu hình trong tổng tài sản của doanh nghiệp .Phân tích sử dụng mô hình hồi quy hiệu ứng cố định cho thấy một mối quan hệ ngược chiều giữa chính sách cổ tức và quản lý lợi nhuận, đặc biệt là ở những công ty có quy mô cổ tức lớn. Mối quan hệ cũng rõ ràng hơn ở những công ty chịu ràng buộc tài chính. Ngược lại, vấn đề đại diện chưa cho thấy tác động đến mối quan hệ giữa chính sách cổ tức và quản trị lợi nhuận. Những phát hiện này mang lại cái nhìn sâu sắc cho các nhà quản trị, các nhà đầu tư và doanh nghiệp về cách thức chính sách cổ tức ảnh hưởng đến quản lý lợi nhuận.