Mối quan hệ giữa mức độ cạnh tranh và mức độ ổn định của các ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam trong giai đoạn 2012 – 2022

Abstract

Đề tài thực hiện phân tích mối quan hệ giữa mức độ cạnh tranh và mức độ ổn định của 25 NHTMCP Việt Nam trong giai đoạn 2012 – 2022. Mức độ cạnh tranh được đại diện bởi chỉ số Lerner và Lerner điều chỉnh như đề xuất của Kotter và cộng sự (2008), trong khi đó mức độ ổn định đo lường bởi chỉ số Z-score. Qua đó, nghiên cứu tìm thấy rằng (1) các ngân hàng càng phải cạnh tranh gay gắt với nhau thì càng sẽ có mức độ ổn định ngân hàng càng cao, điều này ủng hộ quan điểm “cạnh tranh - ổn định”, nhưng (2) tồn tại giá trị ngưỡng mà ở đó ảnh hưởng của mức độ cạnh tranh đến mức độ ổn định ngân hàng đổi từ chiều giảm sang tăng. Cụ thể, đầu tiên khi mức độ cạnh tranh tăng thì sẽ làm gia tăng mức độ ổn định ngân hàng, nhưng khi vượt qua mức ngưỡng, nếu mức độ cạnh tranh giữa các ngân hàng vẫn tiếp tục tăng thi sẽ làm giảm mức độ ổn định ngân hàng. Cuối cùng, đề tài cũng tìm thấy các đặc điểm ngân hàng và các đặc điểm kinh tế vĩ mô và ngành ngân hàng có tác động đáng kể đến mức độ ổn định ngân hàng. Cụ thể, VCSH, đa dạng hóa thu nhập, thanh khoản, tăng trưởng kinh tế và mức độ phát triển ngành ngân hàng đều cải thiện mức độ ổn định ngân hàng. Nhưng quy mô, mức độ không hiệu quả và lạm phát lại làm suy giảm mức độ ổn định ngân hàng. Qua đó đề tài đưa ra một số hàm ý chính sách giúp các nhà quản lý ngân hàng và các cán bộ quản lý ngành ngân hàng có thể chủ động hơn trong việc cải thiện mức độ ổn định ngân hàng.