Tác động của đa dạng hoá thu nhập đến hiệu quả kinh doanh của ngân hàng thương mại cổ phần Việt Nam

Abstract

Lý do nghiên cứu: Được thúc đẩy bởi những tranh luận về việc tác động của đa dang hóa thu nhập lên hiệu quả kinh doanh của một ngân hàng trong giới nghiên cứu khoa học và thực tiễn, bài nghiên cứu đặt ra câu hỏi: liệu đa dạng hóa thu nhập có phải là một hướng phát triển tốt cho hệ thống ngân hàng trong nền kinh tế đang phát triển như Việt Nam. Xu hướng phát triển của công nghệ thông tin đã tạo ra một thế giới phẳng nơi mà các thông tin được truyền tải nhanh chóng tạo ra một loại các cơ hội để các tổ chức tài chính như ngân hàng nắm bắt được nhiều thông tin tài chính có ích và có thể sử dụng chúng để mang lại các nguồn thu mới cho thu nhập của ngân hàng. Việt Nam cũng là một quốc gia với nền kinh tế đang phát triển với hệ thống ngân hàng vẫn còn chuyên môn hóa, đang dần dần có các bước tiến trong việc mở rộng các sản phẩm dịch vụ phi truyền thống để mang lợi nguồn thu ngoài lãi cho mình. Vì thế, một nghiên cứu về tác động của loại thu nhập này lên hiệu quả kinh doanh chung và rủi ro hoạt động của ngân hàng tại Việt Nam là cần thiết và mang tính thực tiễn. Mục tiêu: Bài nghiên cứu tập trung vào nghiên cứu tác động của đa dạng hóa doanh thu lên hiệu quả kinh doanh của ngân hàng thương mại cổ phần tại Việt Nam để tìm ra liệu đa dạng hóa có phải xu hướng phát triển tốt của ngân hàng hay chỉ làm tăng rủi ro hoạt động chung khi làm các ngân hàng phải tiếp xúc với nhiều lĩnh vực hoạt động mới. Phương pháp nghiên cứu: Bài sử dụng dữ liệu bảng tập hợp các chỉ số tài chính của 21 ngân hàng thương mại cổ phần niêm yết của Việt Nam để chạy mô hình hồi qui tuyến tính với phương pháp định lượng tác động ngẫu nhiên để đo đạc mức độ và chiều tác động của các biến nhằm đưa ra kết luận về mối tương quan giữa đa dạng hóa thu nhập và hiệu quả kinh doanh của ngân hàng. Kết quả: Bài nghiên cứu cung cấp bằng chứng thực nghiệm của tác động của đa dạng hóa thu nhập lên hiệu quả kinh doanh của một ngân hàng cùng với rủi ro hoạt động của ngân hàng. Kết quả chính của bài cho thấy đa dạng hóa thu nhập thông qua việc đạt được sự cân bằng trong tỷ trọng của thu nhập ngoài lãi và TNL thuần ở các ngân hàng Việt Nam mang lại lợi ích cho tỷ suất sinh lời của các ngân hàng nhưng đồng thời làm tăng rủi ro hoạt động do gây ra sự biến động nhiều hơn trong tỷ suất sinh lời của ngân hàng. Kết luận và hàm ý: Kết quả này mang lại hàm ý rằng đa dạng hóa thu nhập là một yếu tố cần được chú ý khi đặt ra các chiến lược phát triển phạm vi hoạt động của ngân hàng và sẽ có tác động tích cực lên thu nhập của ngân hàng. Các nhà quản trị ngân hàng nên mở rộng phạm vị lĩnh vực hoạt động của mình thông qua việc đưa ra các sản phẩm dịch vụ mới nhưng phải phù hợp với chuyên môn, kiến thức, sở trường của ngân hàng mình để tránh rủi ro hoạt động khi thực hiện kinh doanh trên các lĩnh vực nằm ngoài vùng chuyên môn. Ngoài bài học rút ra cho các nhà quản trị ngân hàng, chính phủ, ngân hàng nhà nước và các nhà lập pháp cũng cần có những chính sách và hướng dẫn để tạo điều kiện cho các ngân hàng thương mại cổ phần mở rộng được các hoạt động tạo thu nhập ngoài lãi của mình nhưng đồng thời vẫn phải giữ được chức năng chính là trung gian tài chình trong nền kinh tế.