Kiểm toán độc lập và các yếu tố phi kinh tế tác động đến tuân thủ thuế tự nguyện

Abstract

Một trong những nguyên nhân chính khiến chính phủ các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam gặp nhiều khó khăn trong công tác thu thuế là do người nộp thuế không tuân thủ thuế. Vì vậy, câu hỏi đặt ra cho chính phủ các nước này là làm thế nào để khuyến khích người nộp thuế tuân thủ một cách tự nguyện mà không phải dùng đến các biện pháp bắt buộc. Hiện nay chưa có nhiều nghiên cứu tập trung vào các yếu tố phi kinh tế, đặc biệt là nhân tố liên quan đến Kiểm toán độc lập có tác động đến tuân thủ thuế tự nguyện. Với các lý do nêu trên, tác giả đã chọn nghiên cứu đề tài “Kiểm toán độc lập và các yếu tố phi kinh tế tác động đến tuân thủ thuế tự nguyện của các doanh nghiệp”. Nghiên cứu phân tích các yếu tố phi kinh tế gồm: Kiến thức thuế, chất lượng quản trị công, chuẩn mực xã hội, chất lượng quản trị công, quyền lực cưỡng chế của cơ quan thuế và quyền lực hợp pháp của cơ quan thuế. Dữ liệu sử dụng trong nghiên cứu được thu thập từ kết quả khảo sát của 476 doanh nghiệp tại thành phố Hồ Chí Minh. Số liệu nghiên cứu được xử lý bằng phần mềm thống kê SPSS 26 để kiểm định hệ số Cronbach's alpha, phân tích nhân tố khám phá và phân tích hồi quy tuyến tính. Kết quả nghiên cứu cho thấy: Kiến thức thuế, chuẩn mực xã hội, quyền lực cưỡng chế của cơ quan thuế và quyền lực hợp pháp của cơ quan thuế có ảnh hưởng đến hành vi tuân thủ thuế tự nguyện; Trong khi đó, chất lượng quản trị công không có tác động đến tuân thủ thuế tự nguyện. Ngoài ra, kết quả kiểm định cho thấy không có sự khác biệt về hành vi tuân thủ thuế tự nguyện giữa công ty có BCTC không được kiểm toán, BCTC được kiểm toán bởi công ty kiểm toán Big 4 với BCTC được kiểm toán bởi công ty kiểm toán không phải Big 4. Kết quả nghiên cứu góp phần giúp cơ quan thuế, nhà quản trị đề ra các giải pháp nhằm nâng cao tuân thủ thuế của người nộp thuế.