Mô hình đường dẫn về mức độ tồn tại gian lận và sai sót trong các doanh nghiệp tại Việt Nam

Abstract

Trong bối cảnh xảy ra nhiều vụ gian lận ảnh hưởng nặng nề đến nền kinh tế hiện nay, dẫn đến sự phát triển của các nghiên cứu khoa học về việc xác định các yếu tố, nguyên nhân gây ra gian lận và sai sót tại doanh nghiệp và đưa ra giải pháp phòng ngừa. Tiếp nối các xu hướng trên, nhóm tác giả tập trung nghiên cứu vào các nhân tố ảnh hưởng đến mức độ tồn tại gian lận và sai sót tại các doanh nghiệp Việt Nam. Dựa trên hai lý thuyết gồm môi trường đạo đức và lý thuyết nhận thức xã hội, cũng như dựa trên kỹ thuật phân tích PLS_SEM, mục đích để kiểm tra một mô hình đường dẫn và nghiên cứu này đã khảo sát 170 người đang làm việc trong các doanh nghiệp Việt Nam. Các phát hiện từ kết quả nghiên cứu cho thấy, mức độ tồn tại gian lận và sai sót tại các doanh nghiệp bị tác động bởi hai nhân tố gồm văn hoá trung thực của doanh nghiệp và đánh giá các quy trình và kiểm soát chống gian lận; và việc đánh giá các quy trình và kiểm soát chống gian lận bị tác động bởi hai nhân tố gồm văn hoá trung thực của doanh nghiệp và các kỹ thuật ngăn ngừa và phát hiện gian lận. Ngoài ra, kết quả thông qua việc kiểm tra hệ số R2 cho thấy rằng mô hình đường dẫn có khả năng dự đoán cao khoảng 75,1% sự biến thiên của kết quả đánh giá các quy trình và kiểm soát chống gian lận.