Tác động của chất lượng báo cáo tài chính và chất lượng kiểm toán đến hiệu quả đầu tư của các công ty gia đình: bằng chứng thực nghiệm tại Việt Nam

Abstract

Bài nghiên cứu này được thực hiện nhằm cung cấp bằng chứng thực nghiệm về tác động của chất lượng BCTC và chất lượng kiểm toán đến hiệu quả đầu tư của các công ty gia đình tại Việt Nam. Thông qua dữ liệu thu thập được của 143 công ty phi tài chính niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HOSE) và Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) trong giai đoạn từ năm 2019 đến năm 2021. Các công ty này được gia đình sở hữu liên tục trong giai đoạn nghiên cứu, tạo thành dữ liệu bảng với 429 quan sát. Kế thừa mô hình nghiên cứu được phát triển bời Shahzad và Rehman (2019), tác giả sử dụng phương pháp ước lượng FGLS để thực hiện hồi quy mô hình với biến phụ thuộc là hiệu quả đầu tư (IE) trên phần mềm Stata 15 để kiểm tra tác động của chất lượng báo cáo tài chính (BCTC) và chất lượng kiểm toán đến hiệu quả đầu tư của các công ty gia đình. Nghiên cứu đã cung cấp bằng chứng cho thấy chất lượng BCTC có tác động tích cực đến hiệu quả đầu tư của các công ty gia đình ở Việt Nam. Trong các công ty gia đình, các cổ đông lớn có động cơ và điều kiện thuận lợi để chiếm đoạt lợi ích của các cổ đông thiểu số thông qua các hoạt động “đào hầm”. Việc gia tăng chất lượng BCTC làm giảm sự bất cân xứng thông tin trong doanh nghiệp (DN), từ đó làm giảm chi phí đại diện cũng như hành vi cơ hội của nhà quản lý và các cổ đông lớn. Tuy nhiên, nghiên cứu chưa cho thấy được tác động rõ rệt của chất lượng kiểm toán đến hiệu quả đầu tư của các công ty gia đình ở Việt Nam. Kết quả nghiên cứu cho thấy các công ty được kiểm toán bởi Big 4 và các công ty không được kiểm toán bởi Big 4 không có sự khác biệt trong việc gia tăng hiệu quả đầu tư. Cuối cùng, nghiên cứu cho thấy các công ty gia đình cần tăng cường các hoạt động công bố thông tin, minh bạch tài chính để giảm thiểu sự bất cân xứng thông tin nhằm nâng cao hiệu quả đầu tư của DN.