Các yếu tố liên quan đến stress nghề nghiệp của nhân viên y tế phòng, chống dịch bệnh Covid-19 tại Trung tâm Y tế quận Bình Tân, Thành phố Hồ Chí Minh

Abstract

Stress từ lâu đã trở thành một mối nguy hại cho sức khỏe tâm thần của con người. Bên cạnh những tác động tích cực như tăng cường khả năng thích nghi, cải thiện sức khỏe và phát triển tinh thần thì stress vượt quá mức kiểm soát có thể trở thành hệ lụy của hàng loạt vấn đề sức khỏe. Stress làm cho con người cảm thấy kiệt sức, stress, dễ bị kích động, mất ngủ, suy giảm hệ miễn dịch, giảm khả năng lao động. Nếu không điều chỉnh được thì stress có thể gây ra một số bệnh ở người như: bệnh tim mạch, loét dạ dày, tiểu đường, trầm cảm, tâm thần phân liệt. Dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do virus SARS-CoV-2 (dịch bệnh COVID-19) xuất hiện vào cuối năm 2019 tại Trung Quốc và đã nhanh chóng bùng phát, lan rộng với tốc độ nhanh chóng trên toàn thế giới. Đại dịch COVID-19 đã và đang khiến tinh thần và tâm lý rất nhiều người bị tổn thương. Quận Bình Tân được xem là “điểm nóng” nhất về tình hình dịch COVID-19 ở Thành phố Hồ Chí Minh. Các y, bác sĩ, cán bộ của Trung tâm Y tế quận Bình Tân luôn là những người đi đầu trong “trận chiến”, xông pha vào các vùng tâm điểm để dập dịch nhanh chóng và hiệu quả. Vì vậy, mục tiêu đánh giá tình trạng stress nghề nghiệp ở NVYT đang thực hiện công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19 nhắm xác định các yếu tố liên quan đến tình trạng stress là rất cần thiết giúp các nhà quản lý nhân sự, các nhà hoạch định chính sách có những giải pháp cụ thể và hiểu quả để cải thiện các yếu tố góp phần làm giảm stress trong công việc nhằm tăng sự gắn bó lâu dài với công việc và hiệu quả làm việc. Nghiên cứu được thực hiện bằng bảng khảo sát nhân viên y tế thực hiện công tác phòng chống Covid-19 tại Trung tâm Y tế quận Bình Tân, bảng khảo sát được gửi trực tiếp cho nhân viên y tế với 150 phiếu hợp lệ được đưa vào phân tích. Trong nghiên cứu phát hiện 77,3% nhân viên y tế thực hiện công tác phòng chống Covid-19 tại Trung tâm Y tế quận Bình Tân có stress (trong đó: Stress mức độ nhẹ: 5,3%; Stress mức độ trung bình: 34%; Stress mức độ nghiêm trọng: 30%; Stress mức độ rất nghiêm trọng: 8% Kết quả nghiên cứu cho thấy, có 5 yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến mức độ stress của nhân viên y tế thực hiện công tác phòng chống Covid-19 tại Trung tâm Y tế quận Bình Tân: Yếu tố sợ lây nhiễm COVID-19 cho người nhà, Yếu tố trực đêm trong tuần, Yếu tố có mối quan hệ tốt với cấp trên, Yếu tố chức vụ và Yếu tố làm thêm giờ. Ngoài ra, trong nghiên cứu này, chúng tôi còn phát hiện ra 9 yếu tố liên quan đến mức độ stress: trình độ học vấn; tình trạng mắc bệnh mãn tính; Sự hài lòng công việc; chức vụ; trực đêm; làm thêm ngoài giờ; sợ lây nhiễm Covid-19 cho người nhà; ảnh hưởng của dịch COVID-19 đến lương, thu nhập tăng thêm và ảnh hưởng của dịch COVID-19 đến công việc làm thêm ngoài giờ.