Chính sách tiền tệ, nắm giữ tiền mặt và đầu tư doanh nghiệp: Bằng chứng thực nghiệm tại Việt Nam

Abstract

Bài nghiên cứu này sử dụng 1100 quan sát của 100 doanh nghiệp niêm yết công khai từ năm 2010 đến năm 2020 để phân tích mối quan hệ giữa chính sách tiền tệ, nắm giữ tiền mặt và hoạt động đầu tư của các doanh nghiệp ở Việt Nam. Bằng việc thực hiện hồi quy với các phương pháp Pooled-OLS, Fixed Effects, Random Effects và System-GMM, kết quả nghiên cứu cho thấy ở Việt Nam, dưới tác động của chính sách tiền tệ thắt chặt từ Chính phủ, các ngân hàng thương mại sẽ hạn chế cấp tín dụng, vì vậy các doanh nghiệp sẽ bị giảm khả năng tiếp cận nguồn tài chính bên ngoài đồng nghĩa với việc đầu tư sẽ giảm, nhưng nếu các công ty gia tăng lượng tiền mặt nắm giữ thì sẽ làm giảm thiểu các tác động tiêu cực của chính sách tiền tệ lên hoạt động đầu tư của các công ty, đặc biệt ở những công ty bị hạn chế tài chính và công ty không thuộc sở hữu Nhà nước. Bên cạnh đó, kết quả nghiên cứu còn đưa ra bằng chứng rằng, khi Chính phủ thực hiện chính sách tiền tệ thắt chặt thì các công ty niêm yết ở Việt Nam sẽ tự nguyện nắm giữ tiền mặt nhiều hơn, điều này đã giúp cho việc đầu tư của các doanh nghiệp được thuận lợi hơn dưới áp lực tăng chi phí vốn vay mà chính sách tiền tệ thắt chặt gây ra. Cuối cùng, bài nghiên cứu còn phát hiện rằng trong bối cảnh Chính phủ thực hiện chính sách tiền tệ thắt chặt thì nắm giữ tiền mặt giúp ổn định hoạt động đầu tư, đồng thời làm tăng hiệu quả đầu tư của các công ty, đặc biệt là các công ty bị hạn chế tài chính và các công ty không thuộc sở hữu Nhà nước. Vì vậy các công ty này cần phải nắm giữ tiền mặt nhiều hơn để dự phòng cho những tổn thật xảy ra bất ngờ.