Các yếu tố ảnh hưởng đến ý định phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn trên địa bàn Quận 3, Tp. Hồ Chí Minh

Abstract

Phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn đã được Thành phố Hồ Chí Minh triển khai thí điểm từ năm 2000 tại một số địa bàn dân cư, chợ, siêu thị. Tuy nhiên, kết quả mang lại không như mong đợi, không muốn nói là thất bại. Từ năm 2017 đến nay Thành phố tái khởi động lại chương trình phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn, trong đó có Quận 3. Nghiên cứu thực hiện để xác định các yếu tố ảnh hưởng và mức độ tác động của các yếu tố đó đến ý định phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn của người dân Quận 3. Đồng thời, đề xuất các hàm ý chính sách nhằm nâng cao ý định của người dân trong việc phân loại rác thải tại nguồn. Nghiên cứu sử dụng khung lý thuyết của thuyết hành vi có hoạch định (TPB). Đồng thời, qua lược khảo các nghiên cứu trong và ngoài nước, tác đề xuất mô hình nghiên cứu với 5 biến độc lập ảnh hưởng đến ý định phân loại rác sinh hoạt tại nguồn: Thái độ, Nhận thức kiểm soát hành vi, Chuẩn chủ quan, Nhận thức khó khăn và Kinh nghiệm tái chế. Nghiên cứu sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính và định lượng. Nghiên cứu định tính, tác giả phỏng vấn, thảo luận nhóm 5 chuyên gia. Nghiên cứu định lượng được thực hiện trên 220 hộ gia đình. Kết quả khảo sát được xử lý trên phần mềm SPSS 20.0 với các kiểm định như: phân tích đặc điểm mẫu, kiểm định độ tin cậy thang đo bằng hệ số Cronbach’s Alpha, Phân tích nhân tố khám phá (EFA), Phân tích tương quan, Hồi quy. Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng có 4 yếu tố tác động cùng chiều (Thái độ, Nhận thức kiểm soát hành vi, Chuẩn chủ quan và Kinh nghiệm tái chế.) và 1 yếu tố tác động ngược chiều (Nhận thức khó khăn). Qua kết quả nghiên cứu, tác giả đề xuất các hàm ý chính sách cho chính quyền Quận 3 trong việc kêu gọi người dân tham gia chương trình phân loại rác thải sinh hoạt tại nguồn.