Thống kê Bayes và ứng dụng trong dự báo giá chứng khoán tại thị trường chứng khoán Việt Nam

Abstract

Dự báo là một vấn đề được quan tâm rất nhiều trong kinh tế tài chính, đặc biệt là dự báo giá chứng khoán, một khi dự báo tốt sẽ giúp các doanh nghiệp kịp thời đưa ra các quyết định điều hành hợp lý, giúp các nhà đầu tư tối đa hóa lợi nhuận. Bên cạnh đó, theo đề án “Tái cơ cấu lại thị trường chứng khoán và thị trường bảo hiểm đến năm 2020 và định hướng đến năm 2025” (Quyết định số 242/QĐ-TTg) thì đến hết năm 2020, toàn bộ các ngân hàng thương mại phải đăng ký giao dịch trên thị trường chính thức. Một trong những tiêu chí để được để lên sàn là các ngân hàng phải chuẩn hóa nghiệp vụ, hoạt động kinh doanh, báo cáo chính xác và minh bạch theo các tiêu chuẩn quốc tế và ngân hàng nhà nước, như vậy những thông tin báo cáo này sẽ cung cấp thông tin hữu ích để nhà đầu tư quyết định đầu tư vào cổ phiếu của các ngân hàng này. Các bài toán dự báo ngắn hạn thường tại thời điểm t sẽ dự báo thời điểm ngay sau đó là (t + 1), trong khi đối với thị trường chứng khoán Việt Nam nhà đầu tư cần phải dự báo đến thời điểm ( t+ 3), thời điểm nhà đầu tư mới có thể giao dịch cổ phiếu mới mua. Hơn thế nữa, khi thị trường chứng khoán liên tục có các tin tức cập nhật nên các các tham số dự báo được coi như là hằng số không còn phù hợp. Chính vì vậy, trong luận văn này có tín hiệu tốt khi chúng tôi ứng dụng thống kê Bayes trong bài toán dự báo giá chứng khoán của các ngân hàng thương mại và công ty bảo hiểm trong khoảng thời gian đủ dài, đến thời điểm (t + 3) với kết quả dự báo khoảng đúng khá cao 89% (dự báo khoảng với xác suất 68%). Bên cạnh đó, tác giả sử dụng mô hình hồi quy Bayes để dự báo chỉ số VN-Index, dự báo thời điểm (t+ 1) với kết quả chính xác tương đối khoảng 75% với khoảng biến động 7%.