Các yếu tố ảnh hưởng đến sự lựa chọn thực phẩm có lợi cho sức khoẻ: trường hợp nghiên cứu các hộ gia đình tại Thành phố Hồ Chí Minh

Abstract

Tác giả chọn nghiên cứu đề tài này vì thực phẩm giúp cung cấp dinh dưỡng và năng lượng cho cơ thể, là nhu cầu cơ bản của con người. Trong nhiều năm gần đây, việc tiêu thụ thức ăn nhanh đã gia tăng một cách nhanh chóng ở nhiều quốc gia trên thế giới trong đó có Việt Nam. Điều này gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe như thừa cân, béo phì, tiểu đường, ung thư hay gây ra những bệnh lý về tim mạch. Thành phố Hồ Chí Minh là một trong hai thành phố lớn nhất Việt Nam, nhu cầu sử dụng thực phẩm hằng ngày của người dân ở đây là cực kỳ lớn chủ yếu được cung cấp từ các chợ, siêu thị. Nguồn thực phẩm này ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của người sử dụng. Tuy nhiên công tác quản lý thực phẩm sạch, thực phẩm an toàn tại các chợ, cơ sở sản xuất trên địa bàn khá phức tạp và còn rất nhiều bất cập. Vì vậy nghiên cứu những yếu tố ảnh hưởng sự lựa chọn thực phẩm có lợi cho sức khỏe của gia đình là một nghiên cứu mới và cần thiết. Tác giả tập trung vào đối tượng các hộ gia đình, xem xét sâu hơn đặc điểm của gia đình, và quan điểm của cha mẹ đối với những quyết định lựa chọn thực phẩm. Đề tài nghiên cứu các yếu tố chính ảnh hưởng đến sự lựa chọn thực phẩm có lợi cho sức khỏe của gia đình đồng thời xác định những rào cản tác động tới các quyết định này. Để giải quyết vấn đề nghiên cứu, tác giả tham khảo các học thuyết, mô hình về hành vi tiêu dùng và sự lựa chọn thực phẩm. Nghiên cứu sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính và phương pháp nghiên cứu định lượng (nghiên cứu định lượng sơ bộ và nghiên cứu định lượng chính thức). Nguồn dữ liệu sơ cấp là thông tin được cung cấp bởi các cá nhân sử dụng thực phẩm trong gia đình. Nguồn dữ liệu này thích hợp với thực tiễn nghiên cứu. Nguồn dữ liệu thứ cấp là khái quát những công trình, lý luận, luận án và tài liệu khoa học được sử dụng làm nền tảng của nghiên cứu. Nghiên cứu đã kết luận có 4 yếu tố gồm Nhận thức về sức khỏe (SK), Tiện ích thuận tiện không gian (TI), Nhận thức về chất lượng (CL), Nhóm tham khảo (TK) có ý nghĩa tại Việt Nam. Tất cả các yếu tố có tác động thuận chiều đến sự lựa chọn thực phẩm có lợi cho sức khỏe. Trong đó yếu tố Nhận thức về sức khỏe (SK) là có tác động mạnh nhất. Kết quả nghiên cứu mang ý nghĩa quan trọng về mặt lý thuyết lẫn thực tiễn. Tác giả đã kế thừa thang đo gốc của nhiều nghiên cứu để hình thành mô hình nghiên cứu tổng quát, sau đó tiến hành các bước nghiên cứu định lượng sơ bộ, định lượng chính thức, đánh giá, kiểm định thang đo, kết quả cho thấy tất cả thang đo đều đạt giá trị và độ tin cậy cần thiết.