Năng suất của doanh nghiệp nhỏ và vừa ở Việt Nam: vai trò của xuất khẩu, hoạt động đổi mới và môi trường kinh doanh

Abstract

Kết quả nghiên cứu cho thấy: (1) tìm thấy cơ chế học hỏi thông qua xuất khẩu, không tìm thấy bằng chứng cho thấy doanh nghiệp xuất khẩu có năng lực hấp thụ cao hơn thì năng suất cao hơn thì năng suất cao hơn, (3) doanh nghiệp xuất khẩu sang Trung Quốc và Châu Âu có tác động dương lên năng suất của DNNVV, (4) nguyên nhân được lập luận giải thích cho sự xuất hiện của cơ chế học hỏi thông qua xuất khẩu ở các DNNVV ở Việt Nam có thể là do sự chuyển giao công nghệ do việc xuất khẩu đến các quốc gia phát triển. Đối với mục tiêu nghiên cứu về ảnh hưởng của hoạt động đổi mới lên năng suất, kết quả cho thấy sự hỗ trợ của nhà nước, khả năng tiếp cận tín dụng chính thức và tiếp cận Internet có ảnh hưởng đồng biến đến xác suất tiến hành các hoạt động đầu vào của quá trình đổi mới của doanh nghiệp bao gồm chi tiêu đầu tư vào R&D, đầu tư vào máy móc thiết bị, đầu tư vào nguồn nhân lực và đầu tư vào tài sản vô hình. Kết quả của mô hình cũng cho thấy rằng doanh nghiệp đầu tư vào nguồn nhân lực, trình độ học vấn của chủ doanh nghiệp, chất lượng mạng lưới và sự đa dạng mạng lưới có ảnh hưởng đồng biến đến việc doanh nghiệp tiến hành thành công các 152 hoạt động đầu ra của quá trình đổi mới bao gồm giới thiệu sản phẩm, cải tiến sản phẩm và đổi mới quy trình sản xuất mới. Cuối cùng, kết quả nghiên cứu cho thấy doanh nghiệp tiến hành đổi mới quy trình sản xuất, trình độ học vấn chủ doanh nghiệp, trình độ của lực lượng lao động, khả năng tiếp cận Internet và tiếp cận tín dụng tác động đồng biến lên năng suất của DNNVV. Đối với nghiên cứu ảnh hưởng của môi trường kinh doanh lên năng suất thông qua vai trò trung gian của hoạt động đổi mới và xuất khẩu. cho thấy rằng môi trường kinh doanh không chỉ ảnh hưởng trực tiếp lên năng suất mà còn hướng doanh nghiệp tới các hoạt động tạo ra năng suất. Cụ thể doanh nghiệp được nhà nước hỗ trợ và mặt tài chính và kỹ thuật, doanh nghiệp có quy mô mạng lưới tốt hơn, doanh nghiệp tọa lạc tại khu công nghiệp, khu chế xuất, doanh nghiệp tiếp cận Internet hoặc tiếp cận tín dụng chính thức thì có năng suất cao hơn thông kênh trung gian là đầu tư vào máy móc thiết bị và tham gia vào hoạt động xuất khẩu. Từ kết quả nghiên cứu thực nghiệm để đưa ra hàm ý chính sách tốt hơn và có cơ sở cho mô thức phát triển của DNNVV Việt Nam trong bối cảnh hội nhập quốc tế dựa trên xuất khẩu, hoạt động đổi mới và môi trường kinh doanh.