Các nhân tố tác động đến tỷ suất sinh lợi ban đầu của IPO – bằng chứng thực nghiệm tại thị trường chứng khoán Việt Nam

Abstract

Kết quả nghiên cứu thực nghiệm chỉ ra rằng, có hiện tượng định dưới giá và định trên giá trong hoạt động IPO, đem lại tỷ suất sinh lợi (TSSL) bất thường trong ngày đầu tiên giao dịch. Hành vi nhà đầu tư cá nhân có sự tác động đến lợi nhuận bất thường ban đầu của cổ phiếu IPO, kết quả này cũng có sự tương đồng với nghiên cứu mà Yan Gao (2009) đã chỉ ra khi tiến hành nghiên cứu tại thị trường chứng khoán (TTCK) Trung Quốc. Ngoài ra, kết quả nghiên cứu cũng cho thấy có sự ảnh hưởng của các yếu tố hành vi lên việc định dưới giá của các công ty thực hiện IPO. Việc định dưới giá chủ yếu bị tác động bởi yếu tố điều chỉnh giá chào bán của các công ty, sau đó là khoảng giá đặt mua và quy mô của công ty IPO, công ty có quy mô hoạt động càng lớn thì càng có nhiều khả năng bị định giá thấp. Cuối cùng, bằng chứng thực nghiệm cho thấy có sự tác động của hành vi nhà đầu tư được biểu hiện thông qua ảnh hưởng của việc tham gia giao dịch vào ngày đầu tiên 44 của các nhà đầu tư đến việc định trên giá trong đợt IPO. Đây là nguyên nhân của hiện tượng hiện tượng TSSL giảm trong ngày đầu tiên giao dịch tại TTCK Việt Nam.