Đánh giá tác động của chính sách tăng tiền lương tối thiểu vùng lên thu nhập của lao động trong các doanh nghiệp ở Việt Nam

Abstract

Nghiên cứu giới thiệu tổng quan về chính sách tiền lương tối thiểu ở Việt Nam đến sử dụng dữ liệu, phân tích tác động của chính sách lên các chỉ tiêu thu nhập đối với lao động trong doanh nghiệp ở Việt Nam, giai đoạn 2010 – 2014. Trong phần này, nghiên cứu đã rút ra được một số nhận định quan trọng. Cụ thể, chính sách tiền lương tối thiểu tác động dưới mức kỳ vọng khi phần trăm tăng thêm của tiền lương, thu nhập từ việc làm chính và tổng thu nhập bình quân đều thấp hơn dự tính trên hầu hết các vùng, qua các năm. Đáng chú ý, các kết quả này đa số đều không có ý nghĩa về mặt thống kê ở các độ tin cậy khác nhau 90%, 95% và 99%. Kết quả phân tích cũng cho thấy rằng, các đối tượng là nữ, sống ở nông thôn, không có kỹ năng, là người dân tộc thiểu số sẽ có xác suất rơi vào mức lương dưới tiền lương tối thiểu hơn các nhóm còn lại. Riêng với vùng IV, giai đoạn 2012 – 2014, các kết quả về thu nhập đều cho thấy tác động của chính sách là có ý nghĩa thống kê. Tuy nhiên, sự thận trọng trong phân tích cũng cần xem xét khi mẫu quan sát khá khiêm tốn, kết quả thu được lại bị ảnh hưởng bởi việc một số lao động trong nhóm đối chứng thay đổi việc làm. Phân tích này cũng đặt ra những nghi vấn rằng liệu có phải lao động vùng xa khó duy trì công việc với mức lương cao hay không? Có tình trạng doanh nghiệp phải sa thải lao động trước áp lực tăng chi phí do chính sách tăng tiền lương tối thiểu mang lại hay không. Một trong những phát hiện đã được giới thiệu trong chương này đó là những người lao động trong nhóm bị ảnh hưởng không hoàn toàn phụ thuộc vào tiền lương vì tỉ lệ tiền lương và thu nhập từ việc làm chính trên tổng thu nhập bình quân chỉ chiếm khoảng 60 – 70%. 67 Kế đến, sau khi nhận định từ dữ liệu, tác giả cũng bàn luận thêm tác động của chính sách đến hiệu quả hoạt động của các doanh nghiệp Việt Nam hiện nay. Kết quả cho thấy rằng, những ảnh hưởng tiêu cực là có xảy ra, do đó, cần thận trọng hơn trong các quyết định điều chỉnh tăng tiền lương tối thiểu.