Ảnh hưởng tuổi và thời gian điều hành của CEO đến hành vi điều chỉnh lợi nhuận của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam

Abstract

Nghiên cứu đã tìm hiểu thực trạng hành vi điều chỉnh lợi nhuận và xem xét các nhân tố ảnh hưởng đến HVĐCLN của các công ty niêm yết trên TTCK tại VN. Trên cơ sở kế thừa các nhân tố trong nghiên cứu của Yin và Chun (2014) và Huang và cộng sự (2012) tác giả tiến hành nghiên cứu trên nguồn dữ liệu của 106 công ty phi tài chính được niêm yết trên cả hai sàn giao dịch chứng khoán HOSE và HNX trong giai đoạn 2007 – 2015 và sử dụng phương pháp ước lượng GMM. Nghiên cứu tiến hành thực hiện thống kê mô tả, kiểm định ma trận hệ số tương quan và phân tích mô hình hồi quy nhằm xem xét mối quan hệ của tuổi và thời gian điều hành của CEO ảnh hưởng đến HVĐCLN của các CTNY này. Có 51.98% quan sát trong mẫu có dấu hiệu điều chỉnh tăng lợi nhuận và 48.01% quan sát có dấu hiệu điều chỉnh giảm lợi nhuận, khoảng cách chênh lệch giữa công ty có HVĐCLN thấp nhất là -35.1054 và cao nhất là 35.1180. Kết quả nghiên cứu cung cấp bằng chứng cho thấy các công ty trong mẫu nghiên cứu, HVĐCLN của các công ty là tương đối khác biệt với nhau, điều này cho thấy rằng mỗi công ty sẽ có đặc điểm riêng biệt, chẳng hạn như độ tuổi của CEO, tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản, tốc độ tăng trưởng doanh thu,… và cho nên sẽ có các HVĐCLN khác nhau. Kết quả kiểm định mô hình hồi quy cho thấy, các nhân tố như thời gian điều hành của CEO, tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản, tỷ lệ cổ phần được nắm giữ bởi thành viên hội đồng quản trị và tốc độ tăng trưởng doanh thu của công ty có mối tương quan cùng chiều với hành vi điều chỉnh lợi nhuận. Còn các nhân tố tuổi của CEO, công ty được kiểm toán bởi BIG4, nguồn tài trợ bên ngoài có mối tương quan nghịch với hành vi điều chỉnh lợi nhuận.